Κρίση: Ένα Αλλιώτικο Πένθος

Οι έννοιες είναι ήδη γνωστές. Οικονομική κρίση, φτώχεια, ανεργία. Ο τρόπος που αντιδρούμε και βιώνουμε αυτές τις αλλαγές ποικίλει. Το ήθος χρεωκοπεί, οι αξίες επαναπροσδιορίζονται.

Ο κόσμος γύρω μας υιοθετεί καινούριες, αλλιώτικες συμπεριφορές, διαφορετικές από αυτές που συνήθιζε. Οι κουβέντες έχουν ένα σχήμα, ένα χρώμα. Ο τόνος διαφέρει. Οι αντιδράσεις είναι τόσο διαφορετικές, αλλά μοιάζουν τόσο πολύ. Διαφέρουν γιατί διαφέρουμε όλοι μεταξύ μας, και μοιάζουν γιατί είμαστε τόσο ίδιοι. Τι φταίει; Γιατί φτάσαμε μέχρι εδώ; Δεν είναι δυνατόν! Δεν έχω άλλη υπομονή. Δεν μπορεί, κάτι θα αλλάξει.  Συναισθηματικά ξεσπάσματα, επίκληση του Θεού, οργή και θυμός προς το κράτος, την κυβέρνηση, τη Γερμανία, την Ευρώπη, το σύμπαν, το γαλαξία ολόκληρο. Θυμός προς τους γύρω μας, προς τον ίδιο μας τον εαυτό. Ερωτηματικά για τις αιτίες, υποθέσεις για τις εναλλακτικές λύσεις, αποφάσεις πανικού. Η γη να τρέμει και η αστάθεια να τσακίζει. 

Να ψάχνεις να βρεις τα ελάχιστα αποθέματα δύναμης που απέμειναν. Έπειτα να ανακαλύπτεις πως έχεις πολλά περισσότερα από αυτά που φανταζόσουν. Κι εκεί να ανταμώνεις με τις ελπιδοφόρες λάμψεις στο μονοπάτι σου, που σου ψιθυρίζουν πως τα πράγματα δεν είναι τόσο μαύρα. Μα πως; Αφού τα σκοτάδια πολεμάς. Και πάλι οι λάμψεις γίνονται κατάμαυρες σκιές που δύσκολα ξεχωρίζεις.   Άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, αποδοχή. Αν έχεις πενθήσει τα ξέρεις καλά αυτά τα συναισθήματα. Και όταν λέω πένθος, δεν εννοώ να χάνεις κάποιον αγαπημένο σου. Εννοώ να χάνεις οτιδήποτε αγαπημένο σου. Οτιδήποτε είχες μάθει να ζεις μαζί του. Έτσι και με την περιβόητη κρίση. Τα ίδια ακριβώς συναισθήματα. Με διαφορετική σειρά κάθε φορά. Με διαφορετική ένταση και  αξία για τον καθένα, για να μην χάνεται η μοναδικότητα του καθενός, αλλά με το ίδιο περιεχόμενο, για να λειτουργεί η ταύτιση ανακουφιστικά.  

Η ευημερία λοιπόν ήταν  ο σύντροφος που πέθανε. Και για αυτή πενθεί ο κόσμος. Άλλοτε θυμώνει, άλλοτε δεν το πιστεύει, χάνει την πίστη του, έπειτα την ξαναβρίσκει. Ευημερία που για άλλους ονομάζεται πρώτη ανάγκη και για άλλους απλά πλεονασμός. Δεν έχει και τόση σημασία, τι σημαίνει για τον καθένα. Σημασία έχει πως χάθηκε. Και πως κάποιος πρέπει να θρηνήσει. Ακατάσχετος θρήνος προς πάσα κατεύθυνση. Θρήνος με οποιαδήποτε μορφή. Μπορεί να είναι εκνευρισμός, μπορεί θλίψη, ίσως να είναι μανία ή οτιδήποτε άλλο. Μπορεί και όλα αυτά μαζί ή εναλλάξ. Είναι αναγκαίο να θρηνήσουμε. Αλλιώς δεν ωριμάζει το τραύμα. Πως όμως περνάει όλο αυτό; Τι κάνω για να θεραπευτώ; Οι ευήμερες εποχές χάθηκαν ανεπιστρεπτί; Μπορεί κάποιος να ξεπεράσει τη θλίψη της απώλειας της ευημερίας; Μακάρι να ίσχυε μια απάντηση για όλους. Σημασία έχει πόση αξία δίνει ο καθένας στην εμπειρία του, πως αισθάνεται όταν θρηνεί και το κυριότερο είναι αν πράγματι θέλει να ξεπεράσει τη θλίψη του, ή αν θέλει να παραμείνει σε αυτή. Ξέρω πως πάντα μετά τη βροχή έρχεται ουράνιο τόξο. Ξέρω πως ακόμα κι αν δεν έρθει, μπορεί και να το δω, αν πραγματικά το θελήσω. Εσύ πως το σκέφτεσαι;

Βασίλης Κιοσσές